Prof. Dr. Fuat Sezgin
24 Ekim 1924’te Bitlis’te dünyaya gelen Fuat Sezgin, 1942’de Erzurum Lisesi Fen Kolunu pekiyi dereceyle bitirdi. 1942-43 eğitim-öğretim yılında İstanbul’a gelerek İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ne kaydoldu. 1946-47 eğitim-öğretim yılında Arap-Fars Filolojisi’nden (Fransız Filolojisi ve Türkoloji’den de sertifika almak suretiyle) “Bedîʻ İlminin Tekâmülü” başlıklı teziyle mezun oldu. Mezuniyetinin ardından Diyanet İşleri Başkanlığı İstanbul Müftülüğünde önce müsevvit, ardından İstanbul gezici vaizi olarak görev yaptı (1947-48). Bir süre İstanbul Üniversitesi’nde kütüphane memuru olarak çalışan Fuat Sezgin, 26 Kasım 1950’de Prof. Hellmut Ritter (ö. 1971) danışmanlığında hazırladığı “Mecâzu’l-Kur’ân” adlı teziyle doktor unvanı aldı. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dogmatik İlimler (Tefsir) asistanı olarak çalışan Fuat Sezgin (1950-53), 1 Mart 1953’te İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Umumî Türk Tarihi Kürsüsü’ne asistan olarak tayin edildi. Fuat Sezgin 20 Temmuz 1955’te “Buhârî’nin Kaynakları Üzerinde Araştırmalar” başlıklı teziyle İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İslam Araştırmaları Enstitüsü doçenti unvanını kazandı. 12 Mayıs 1960 askerî darbesinin ardından 28 Ekim 1960’ta yayınlanan 114 sayılı kanun ile görevlerinden affedilen 147 öğretim üyesi arasında yer alan Fuat Sezgin, Frankfurt Üniversitesi’nde çalışmalarına devam etti. Câbir b. Hayyân konusunda 1965’te hazırladığı ikinci doçentlik tezini Frankfurt Üniversitesi Institut für Geschichte der Naturwissenschaften’a sunan ve bir yıl sonra profesör unvanını kazanan Sezgin, aynı yıl kendisi gibi şarkiyatçı olan Ursula Sezgin ile evlendi ve 1970’te kızları Hilal dünyaya geldi. Sahasında şimdiye kadar yazılan en kapsamlı eser olan (17 cilt) Geschichte des arabischen Schrifttums’un (GAS) (Arap-İslâm Bilimler Tarihi) ilk cildini 1967’de yayımlayan Sezgin, 1978 yılında Kral Faysal İslamî İlimler Ödülü’ne lâyık görüldü ve bu ödül vesilesiyle kendisine takdim edilen maddî desteği değerlendirerek 1982 yılında, Johann Wolfgang Goethe Üniversitesi’ne bağlı olan Institut für Geschichte der Arabisch-Islamischen Wissenschaften’ı kurdu.
Hayatı boyunca Kahire Arap Dili Akademisi, Şam Arap Dili Akademisi, Fas Rabat Kraliyet Akademisi, Bağdat Arap Dili Akademisi, Türkiye Bilimler Akademisi şeref üyeliği de dâhil olmak üzere çok sayıda önemli ödül ve nişana layık görülen Sezgin’e, Erzurum Atatürk Üniversitesi, Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi, Kayseri Erciyes Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanları verildi. Bunlar yanında Frankfurt am Main Goethe Plaketi, Almanya Birinci Derece Federal Hizmet Madalyası, Almanya Üstün Hizmet Madalyası, İran İslâmi Bilimler Kitap Ödülü, Hessen Kültür Ödülü ve Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahibi olan Sezgin’in öncülüğünde kurulan İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi üstün nitelikli bir eser oluşu ve ortaya konan özgün çalışmalarından dolayı kurum statüsünde Kültür ve Turizm Bakanlığı 2016 Özel Ödülü’ne layık görüldü.
Arapça, Süryanice, İbranice, Latince ve Almanca başta olmak üzere çok sayıda dili iyi derecede bilen Fuat Sezgin 30 Haziran 2018’de İstanbul’da vefat etti ve Gülhane Parkı’ndaki İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi’nin bahçesine defnedildi.
